W dniu 20 lutego 2012 r. urodziłam martwe dziecko, po tym zdarzeniu przebywałam na przysługujących mi skróconym urlopie macierzyńskim w wymiarze 8 tygodni. Od razu po zakończonym urlopie macierzyńskim przebywałam na zwolnieniu lekarskim do połowy b. roku. Podczas tego zwolnienia lekarskiego zaszłam w ciążę i obecnie przebywam na zwolnieniu lekarskim z kodem B-ciąża. Czy przez cały okres ciąży przysługuje mi świadczenie pieniężne?
Odpowiedź
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1995 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej ustawa ś.p.u.s.), zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy, nie dłużej niż przez 182 dni, a w przypadku gruźlicy – nie dłużej niż przez 270 dni. Od 1 stycznia 2009 r. również ubezpieczone, których niezdolność do pracy przypada na okres ciąży mają prawo do zasiłku chorobowego przez okres do 270 dni. W celu prawidłowego ustalenia długości okresu zasiłkowego ustawodawca w przypadku niezdolności do pracy przypadających w okresie ciąży wprowadził obowiązek wpisywania w zaświadczeniach lekarskich kodu literowego B, a w przypadku gruźlicy kodu literowego D. Wydłużenie okresu zasiłkowego nastąpiło w związku z przystąpieniem Polski do Konwencji MOP Nr 102 dotyczącej minimalnych norm zabezpieczenia społecznego (Dz. U. z 2005 r. Nr 93, poz. 775), która w art. 18 gwarantuje co najmniej 26 tygodniowy okres udzielania świadczeń w razie choroby. W przypadku niezdolności do pracy spowodowanej gruźlicą lub występującej w trakcie ciąży, która wystąpi po niezdolności do pracy wynikającej z innych przyczyn okresy tych niezdolności zlicza się i prawo do zasiłku powinno przysługiwać przez łączny okres trwający do 270 dni.
Ustawa określa ponadto, iż zasiłek chorobowy nie przysługuje w następujących przypadkach:
za okresy, w których ubezpieczony zachowuje prawo do wynagrodzenia na podstawie przepisów szczególnych,
w okresie urlopu bezpłatnego lub urlopu wychowawczego,
w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, z wyjątkiem przypadków, w których prawo do zasiłku wynika z ubezpieczenia chorobowego osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
za cały okres orzeczonej niezdolności do pracy, jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia, co zostało stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu,
za okres pierwszych pięciu dni, jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana nadużyciem alkoholu (fakt ten jest stwierdzony przez lekarza kodem „C” w zaświadczeniu lekarskim),
za okres objęty zaświadczeniem lekarskim, w przypadku sfałszowania zaświadczenia lekarskiego albo wykonywania w czasie zwolnienia lekarskiego pracy zarobkowej albo wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy niezgodnie z celem tego zwolnienia, co zostało stwierdzone w trakcie kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy przeprowadzanej przez płatnika zasiłku.
Reasumując, jeżeli posiada Pani tytuł ubezpieczenia i nie zachodzą ww. przesłanki do ustalenia, że nie przysługuje Pani zasiłek chorobowy, to w naszej ocenie przysługuje Pani zasiłek chorobowy. Jednakże maksymalny okres zasiłku chorobowego to w przypadku ciąży 270 dni. Z punktu widzenia prawnego nie ma znaczenia, czy świadczenie to za cały okres przysługuje w tym wymiarze, czy też podstawa do świadczenia uległa zmianie. Po okresie 270 dni może Pani ubiegać się o świadczenie rehabilitacyjne. Wydłużenie okresu zasiłkowego ze 180 dni do 270 dni, w przypadku pobierania zasiłku przez kobiety będące w ciąży, miało spowodować, że nie będzie potrzeby aby musiały występować one o świadczenia rehabilitacyjne.
Jednakże nowelizacja nie objęła przypadków, gdy podstawa pobierania zasiłku chorobowego ulega zmianie w trakcie jego pobierania. Nie mniej jednak po okresie 270 dni pobierania świadczenia winna Pani wystąpić do ZUS o przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego, z czym nie powinno być problemu.
Radca prawny