Zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane, stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. Określenie obszaru oddziaływania obiektu na etapie postępowania w sprawie pozwolenia na budowę należy do projektanta i organu administracji architektoniczno – budowlanej. Samo zachowanie wymaganych odległości, czy też szerzej warunków technicznych w zakresie sytuowania obiektu na działce nie oznacza jeszcze, że osoby mające tytuł prawny do działek znajdujących się w otoczeniu projektowanego obiektu nie posiadają interesu prawnego, a zatem nie mogą być stroną w postępowaniu w sprawie o pozwolenie na budowę.
O ile istnieje możliwość spowodowania szkodliwego oddziaływania inwestycji na otoczenie, biorąc pod uwagę indywidualne cechy projektowanego obiektu i sposób zagospodarowania terenu otaczającego działkę inwestora, osoby legitymujące się tytułem prawnym do działek położonych na tak wyznaczonym „obszarze oddziaływania obiektu” są stroną w postępowaniu w sprawie o pozwolenie na budowę. Wytyczenie obszaru oddziaływania, nie musi się wiązać z ujemnym oddziaływaniem inwestycji na nieruchomość sąsiednią.
W opisanym stanie faktycznym prawdopodobnie otrzymała Pani przymiot strony w prowadzonym postępowaniu o wydanie pozwolenia na budowę, tym samym Pani nieruchomość została zaliczona do strefy oddziaływania inwestycji. Pozostałe nieruchomości sąsiednie nie zostały zaliczone do strefy oddziaływania, a tym samym właściciele tych nieruchomości nie mają statusu uczestnika postępowania. Uznanie Pani za stronę postępowania daje Pani możliwość uczestniczenia w procesie wydania pozwolenia na budowę. Postępowanie takie toczy się zgodnie z przepisami kodeksu postępowania administracyjnego, a tym samym zgodnie z tymi przepisami ma Pani prawo do dostępu do akt postępowania, zgłaszania własnych wniosków dowodowych oraz zaskarżania wydanych decyzji. W przypadku inwestycji prowadzonych w obszarze oddziaływania uprawnienia takie mogą wpłynąć na realizację inwestycji a nawet na jej wstrzymanie.
Jeżeli chodzi o oddziaływanie związane z hałasem, to przepisy prawa zawierają wiele norm w tym zakresie, m. in. ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska zawiera dział V ochrona przed hałasem. Na mocy tych przepisów tworzone są odpowiednie mapy akustyczne, na potrzeby oceny stanu akustycznego środowiska. Ochrona przed hałasem jest dość istotnym elementem z punktu widzenia przepisów ochrony środowiska, stąd wiele uregulowań w tym zakresie. Przyjmuje się, że dopuszczalny poziom hałasu w terenie zabudowanym w porze dziennej wynosi 60 dB (od 6.00 do 22.00), a w porze nocnej – 50 dB. Poziom hałasu mierzony jest nie tylko na ulicach, ale także w domach. Pomiarów w pomieszczeniach zamkniętych dokonuje Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna. Podstawą prawną określającą ochronę przed hałasem i drganiami jest Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U Nr 75, poz. 690 z 2002 r.) oraz polska norma PN 87/B-02151/02. Zgodnie z § 323 ust 1 Rozporządzenia, budynek i urządzenia z nim związane powinny być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby poziom hałasu, na który będą narażeni użytkownicy lub ludzie znajdujący się w ich sąsiedztwie, nie stanowił zagrożenia dla ich zdrowia, a także umożliwiał im pracę, odpoczynek i sen w zadowalających warunkach. Ponadto budynki mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej należy sytuować w miejscach najmniej narażonych na występowanie hałasu i drgań, a jeżeli one występują i poziomy ich przekraczają wartości dopuszczalne, określone w przepisach o ochronie przed hałasem i drganiami, należy stosować skuteczne zabezpieczenia. Poziom hałasu oraz drgań przenikających do pomieszczeń w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, z wyłączeniem budynków, dla których jest konieczne spełnienie szczególnych wymagań ochrony przed hałasem, nie może przekraczać wartości dopuszczalnych, określonych w Polskich Normach dotyczących ochrony przed hałasem pomieszczeń w budynkach oraz oceny wpływu drgań na ludzi w budynkach. Hałas w pomieszczeniach mieszkalnych nie powinien przekroczyć 40 decybeli w ciągu dnia. W nocy musi być mniejszy o dziesięć dB. Przekroczenie norm hałasu może spowodować nałożenie kary. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wysokości jednostkowych stawek kar za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu z dnia 29 września 2001 roku, ustalone zostały jednostkowe stawki kar za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałas, które w zależności od pory dnia (pora nocna lub dzienna), wynoszą od kilku do kilkudziesięciu złotych za każdy 1 dB przekroczenia (maksymalna stawka wynosi 36 zł za każdy 1 dB przekroczenia, powyżej 15 dB w porze nocnej).
Reasumując, jeżeli planowana inwestycja narusza normy prawne w tym te związane z hałasem, jako uczestnik postępowania w sprawie o wydanie pozwolenia na budowę winna Pani wnosić o dokonanie odpowiednich zmian lub wstrzymanie inwestycji, jeżeli nie spełnia ona wymagań określonych w przepisach prawa. Winna Pani zapoznać się w pierwszej kolejności z dokumentacją inwestycji oraz odpowiednimi uwarunkowaniami środowiskowymi, miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego oraz mapami akustycznymi, w celu ustalenia odpowiednich norm dla danego terenu. W toku postępowania może pani także zaskarżyć wydane decyzje oraz korzystać z pozostałych praw strony postępowania.
