Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, korzystający z dróg publicznych są obowiązani do ponoszenia opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania. Strefę taką ustala rada gminy (rada miasta) – art. 13b ust. 3 ustawy. Opłatę, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera się, jak to określa art. 13b ust. 1 ustawy, za parkowanie pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania, w wyznaczonym miejscu, w określone dni robocze, w określonych godzinach lub całodobowo. Ustawodawca w art. 13b ust. 2 ustawy wskazał też cel ustalania stref płatnego parkowania, stanowiąc, że strefę płatnego parkowania ustala się na obszarach charakteryzujących się znacznym deficytem miejsc postojowych, jeżeli uzasadniają to potrzeby organizacji ruchu, w celu zwiększenia rotacji parkujących pojazdów samochodowych lub realizacji lokalnej polityki transportowej, w szczególności w celu ograniczenia dostępności tego obszaru dla pojazdów samochodowych lub wprowadzenia preferencji dla komunikacji zbiorowej. Ustalając strefę płatnego parkowania rada gminy (miasta) ustala też wysokość stawek ww. opłaty oraz określa sposób ich pobierania (art. 13b ust. 4 pkt 1 i 3). Za nieuiszczenie takiej opłaty za parkowanie pojazdu samochodowego w strefie płatnego parkowania pobiera się opłatę dodatkową, której wysokość oraz sposób jej pobierania również określa rada gminy (art. 13f ust. 1 i 2). Opłaty te, a więc zarówno opłatę za parkowanie w strefie płatnego parkowania, jak i opłatę dodatkową za nieuiszczenie takiej opłaty, pobiera zarząd drogi, a w przypadku jego braku – zarządca drogi (art. 13b ust. 7 i art. 13f ust. 3), którym w przypadku dróg publicznych (ulic) położonych w granicach miasta na prawach powiatu, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych, jest prezydent miasta (art. 19 ust. 5). Tworząc strefę płatnego parkowania właściwy do zarządzania ruchem na drogach w uzgodnieniu z zarządcą drogi wyznacza w strefie płatnego parkowania miejsca przeznaczone na parkowanie, w tym miejsca przeznaczone na parkowanie oznakowanych pojazdów konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu osób niepełnosprawnych o obniżonej sprawności ruchowej lub pojazdów zaopatrzonych w kartę parkingową. Ponadto może wyznaczać w strefie płatnego parkowania zastrzeżone stanowiska postojowe (koperty) w celu korzystania z nich na prawach wyłączności w określonych godzinach lub całodobowo (art. 13b ust. 6).
Z opisanego stanu prawnego wynika, że zwolnienie z opłaty w strefie płatnego parkowania poprzez utworzenie miejsca przeznaczonego na parkowanie oznakowanych pojazdów konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu osób niepełnosprawnych o obniżonej sprawności ruchowej ma charakter przedmiotowy (zwolnienie dotyczy konkretnego miejsca postojowego odpowiednio oznakowanego) a nie podmiotowy (nie dotyczy kierującego oznakowanym pojazdem, jak np. ma to miejsce w przypadku pojazdów policji lub karetek). Tym samym od opłaty za parkowanie w miejscu płatnego postoju zwolniony może być tylko kierujący pojazdem, który zaparkował pojazd konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu osób niepełnosprawnych o obniżonej sprawności ruchowej odpowiednio oznakowany w miejscu, które zostało na ten cel wyłączone ze strefy płatnego parkowania. Parkowanie przez kierującego w innym miejscu (poza kopertą) powoduje konieczność uiszczenia stosownej opłaty, bez względu czy jego pojazd jest (czy też nie jest) konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu osób niepełnosprawnych o obniżonej sprawności ruchowej. Kierujący w takim wypadku może być zobowiązany do uiszczenia należnej opłaty, a jeżeli jej nie uiści do zapłaty określonej opłaty dodatkowej.
Z punktu widzenia prawa nie ma znaczenia czy i dlaczego wyznaczone miejsca parkingowe dla samochodów do przewozu osób niepełnosprawnych były zajęte i czy pojazdy parkujące na tych miejscach były uprawione do postoju. Kierujący pojazdem do przewozu osób niepełnosprawnych parkując w strefie płatnego parkowania na miejscu, które nie zostało wyłączone z opłaty i przeznaczone dla tych pojazdów zobowiązany jest uiścić należną opłatę, a jeżeli tego nie zrobi do zapłaty opłaty dodatkowej.
Reasumując, w opisanym stanie faktycznym działanie osób pobierających opłatę za postój w miejscu płatnego parkowania jest zgodne z przepisami prawa. W opisanym stanie jedynie gmina mogła by podjąć stosowną uchwałę, która w zakresie kierujących pojazdami konstrukcyjnie przeznaczonymi do przewozu osób niepełnosprawnych o obniżonej sprawności ruchowej mogła by wprowadzić stawkę zero złotych. To spowodowałoby wówczas, możliwość nie pobierania stosownej opłaty także w przypadku postoju takich pojazdów poza wyznaczonymi do tego miejscami. Obecnie może jedynie zwrócić się Pan do zarządcy drogi o uchylenie naliczonej opłaty wskazując na szczególne okoliczności w tej sprawie. Jednakże to od jego decyzji będzie zależeć czy opłata ta będzie wymagalna czy też zostanie ona uchylona.
