Zaparkowałem w strefie parkowania w Białymstoku na kilka minut. Kontrola stwierdziła brak opłaty i wystawiła przypomnienie (nie opłatę karną) za wycieraczkę. Odjechałem bez wystawienia opłaty karnej ale pocztą przyszło mi wezwanie do opłaty po kilku miesiącach. Czy można wystawić opłatę karną zaocznie?
Podstawę prawną ustanowienia stref płatnego parkowania stanowi art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 08 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, który stwierdza, że na podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy. Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 21.03.1985 roku o drogach publicznych, korzystający z dróg publicznych są obowiązani do ponoszenia opłat za parkowanie pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania. Opłatę pobiera się za parkowanie pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania, w wyznaczonym miejscu, w określone dni robocze, w określonych godzinach lub całodobowo. Strefę płatnego parkowania ustala się na obszarach charakteryzujących się znacznym deficytem miejsc postojowych, jeżeli uzasadniają to potrzeby organizacji ruchu, w celu zwiększenia rotacji parkujących pojazdów samochodowych lub realizacji lokalnej polityki transportowej, w szczególności w celu ograniczenia dostępności tego obszaru dla pojazdów samochodowych lub wprowadzenia preferencji dla komunikacji zbiorowej.
Na podstawie art. 13b ust. 3 ustawy o drogach publicznych, rada gminy (rada miasta) na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta), zaopiniowany przez organy zarządzające drogami i ruchem na drogach, może ustalić strefę płatnego parkowania. Ustalając strefę płatnego parkowania określa sposób pobierania opłaty. Ustawa w art. 13f upoważnia gminę ponadto do ustanowienia opłaty dodatkowej. Przepis ten określa, że za nieuiszczenie opłaty za parkowanie pojazdów na drogach publicznych, pobiera się opłatę dodatkową. Rada gminy (rada miasta) określa wysokość opłaty dodatkowej, o której mowa powyżej, oraz sposób jej pobierania. Wysokość opłaty dodatkowej nie może przekroczyć 50 zł.
Obowiązek uiszczenia dodatkowej opłaty parkingowej podlega egzekucji administracyjnej. Wynika to wprost z treści art. 40d ust. 2 ustawy o drogach publicznych, który stanowi, iż opłaty określone w art. 13f ust. 1 ustawy o drogach wraz z odsetkami za zwłokę podlegają przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Przepisy prawa nie określają wprost sposobu ustalenia opłaty dodatkowej, jednakże należy stwierdzić, że stosując odpowiednio przepisy art. 21 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku ordynacja podatkowa, zobowiązanie powstaje od chwili doręczenia decyzji organu ustalającego opłatę. W orzeczeniu tym ma Pan podstawę prawna i faktyczną orzeczenia, które stanowi tytuł wykonawczy w postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Może Pan zatem skorzystać z uprawnień jakie przysługują dłużnikowi w tym postepowaniu, tj. w szczególności na podstawie art. 33 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji zobowiązany może wnieść zarzuty. Postawę zarzutów może stanowić m. in:
- wykonanie lub umorzenie w całości albo w części obowiązku, przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku;
- odroczenie terminu wykonania obowiązku albo brak wymagalności obowiązku z innego powodu, rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnej;
- błąd co do osoby zobowiązanego;
- niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego;
- brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia;
- zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego;
- prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny;
W opisanym stanie faktycznym z treści § 10 Regulaminu strefy płatnego parkowania w mieście Białym stoku wynika, że do obowiązków kontrolerów SPP należy w szczególności wypisywanie wezwań – raportów do uiszczenia opłaty dodatkowej za nieuiszczenie opłaty za parkowanie. Ponadto Kontrolerzy SPP nie pobierają opłat dodatkowych za nieuiszczenie opłaty za parkowanie. Z tych przepisów nie wynika obowiązek uzyskiwania potwierdzenia przez kierującego, że odebrał on dokument potwierdzający opłatę dodatkową. Nie mniej jednak w każdym przypadku nałożenia opłaty na obywatela organy mają obowiązek podać nie tylko podstawę prawna ale i faktyczną. W opisanym stanie faktycznym może twierdzić, że nie ma podstaw do nałożenia opłaty dodatkowej albowiem nie wykazano panu że parkował Pan w miejscu płatnego postoju. Jednakże obecnie wykonywana jest dokumentacja fotograficzna w wielu gminach, która w razie zaistnienia sporu stanowi dowód w sprawie, że kierujący określonym pojazdem parkował w miejscu płatnego parkowania bez uiszczenia opłaty, co upoważniało do naliczenia opłaty dodatkowej. Naszym zdaniem sam fakt nie uiszczenia opłaty za parkowanie w miejscu płatnego parkowania jest wystarczającą podstawą do uiszczania opłaty dodatkowej, bez konieczności wystawiania jakiegokolwiek przypomnienia pisemnego.
