mam pytanie dotyczące możliwości zastrzeżenia wzoru użytkowego. Firma dla której pracuję zajmuje się sprzedażą pamiątek dla turystów – produktów o określonym kształcie. Czy można zastrzec kształt i formę takiego produktu. Czyli produkt wykonany z danego materiału o określonym kształcie z biało czerwoną obwódką. Ogólna forma, nie chodzi o zastrzeganie wszystkich kilkudziesięciu wzorów ale o jeden ogólny.
W przypadku opisanego przedmiotu możemy mówić o ewentualnej ochronie wzoru przemysłowego. Zgodnie z treścią Art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 roku Prawo własności przemysłowej, wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację. Natomiast wytworem jest każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego, z wyłączeniem programów komputerowych.
Za wytwór uważa się także:
- przedmiot składający się z wielu wymienialnych części składowych umożliwiających jego rozłożenie i ponowne złożenie (wytwór złożony);
- część składową, jeżeli po jej włączeniu do wytworu złożonego pozostaje widoczna w trakcie jego zwykłego używania, przez które rozumie się każde używanie, z wyłączeniem konserwacji, obsługi lub naprawy;
- część składową, jeżeli może być przedmiotem samodzielnego obrotu.
Z powyższych przepisów wynika, że wzorem przemysłowym nie są więc wytwory (produkty) jako takie, lecz ich postać produktu. Przepisy nie określają jak rozumieć to pojęcie. Przyjmuje się, że ochroną jako „wzór” objęty jest zewnętrzny wygląd określonego produktu. W przypadku wzorów występuje ścisłe powiązanie pomiędzy wzorem a przedmiotem (wytworem), przez który wzór się przejawia lub na którym jest ujawniony – ogólna idea (rysunek lub model) zostaje zredukowana do wizualnej formy określonego przedmiotu. Kluczowym w definicji wzoru jest pojęcie „postaci”, czasem określanej też jako „wygląd”, a więc zewnętrznie postrzegalne właściwości produktu. Najbardziej powszechne rozumienie tego określenia łączy się z postrzeganiem wizualnym. Ochrona przyznawana jest cechom wzoru w widoczny sposób przedstawionym we wniosku rejestracyjnym oraz, że ocena indywidualnego charakteru wzoru dokonywana jest przez użytkownika oglądającego wzór.
Wzór podlegający rejestracji musi być nowy i posiadać indywidualny charakter. Indywidualny charakter cechuje wzór wówczas gdy ogólne wrażenie, jakie wywołuje u poinformowanego użytkownika, różni się od ogólnego wrażenia, jakie u takiego użytkownika wywołuje jakikolwiek wzór, który był udostępniony publicznie przed datą dokonania zgłoszenia o rejestrację, lub jeżeli zostało zastrzeżone pierwszeństwo, przed datą pierwszeństwa – art. 5 ust. 1 dyrektywy.
Reasumując, co do zasady można dokonać rejestracji wzoru przemysłowego jeżeli ma on nową i indywidualną postać wytworu. O tym czy w określonym przypadku produkt spełnia takie cechy decyduje Urząd Patentowy. Naszym zdaniem ustanowienie prawa ochronnego na wzór przemysłowy, który jedynie charakteryzuje się określonym tworzywem i kształtem, a także tylko obwódką może w praktyce okazać się znacznie utrudnione lub niemożliwe, jednakże ocena tego konkretnego wzoru zależeć będzie od Urzędu Patentowego, który przyznaje prawo ochronne na wzór.