Mam zasądzone alimenty na dziecko. Dowidziałem się, że była żona pobiera w międzyczasie świadczenia z MOPS. W marcu była małżonka wystąpiła do sądu o podwyższenie alimentów, które zostały jej przysadzone. Wyrok zapadł bez mojej wiedzy z tytułem natychmiastowej wykonalności, od którego złożyłem sprzeciw. Komornik prowadzi egzekucje na wynagrodzeniu i była żona pobiera pieniądze z funduszu alimentacyjnego. Czy była żona ma prawo pobierać świadczenia z MOPS bez ponownego wyroku o alimenty? Czy komornik może prowadzić egzekucję i żona pobierać świadczenia jednocześnie z MOPS.
Odpowiedź
Obecnie zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, w przypadku bezskuteczności egzekucji osoba uprawniona może złożyć do organu właściwego wierzyciela wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego. Podstawą zatem złożenia takiego wniosku do funduszu alimentacyjnego jest fakt bezskuteczności działań egzekucyjnych prowadzonych przez komornika. Do wniosku dołącza się zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o bezskuteczności egzekucji zawierające informację o stanie egzekucji, przyczynach jej bezskuteczności oraz o działaniach podejmowanych w celu wyegzekwowania zasądzonych alimentów. Uprawniony do alimentów wierzyciel egzekucyjny bez takiego zaświadczenia nie może uzyskać świadczenia z funduszu alimentacyjnego.
Jednocześnie prowadzona skuteczna egzekucja uniemożliwia skuteczne ubieganie się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Ustawa zawiera także szereg innych wymogów, które muszą być spełnione aby osoba uprawniona uzyskała prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, np. świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 725 zł. W przypadku gdyby mimo wszystko takie świadczenia zostały przyznane i wypłacane a osobie takiej świadczenia nie przysługują osoba, która pobrała nienależnie świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu wraz z ustawowymi odsetkami. Należy zaznaczyć także, że dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu organowi właściwemu wierzyciela należności w wysokości świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej, łącznie z ustawowymi odsetkami. Oznacza to, że w stosunku do dłużnika alimentacyjnego może być prowadzone postępowanie egzekucyjne przez właściwy organ, który wypłacił świadczenia alimentacyjne a jednocześnie świadczenia takie są wypłacane z funduszu alimentacyjnego na rzecz osoby uprawnionej. W okresie, w którym osoba uprawniona otrzymuje świadczenia z funduszu alimentacyjnego komornik sądowy przekazuje wyegzekwowane od dłużnika kwoty zaliczone na poczet alimentów organowi właściwemu wierzyciela do wysokości wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego wraz z odsetkami.
Reasumując, jeżeli wierzyciel alimentacyjny posiada tytuł wykonawczy to do czasu gdy tytuł ten nie zostanie przez sąd uchylony lub zmieniony, dłużnik alimentacyjny zobowiązany jest do zapłaty alimentów nawet, gdyby doszło do zmian stosunków, które uprawniają do żądania zmiany wyroku alimentacyjnego zgodnie z treścią art. 138 k.r.o. (kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Jednocześnie gdy zachodzą przesłanki do uzyskania prawa do świadczeń alimentacyjnych z funduszu alimentacyjnego, na wniosek wierzyciela alimentacyjnego świadczenia takie mogą być przyznane i wypłacane, jednocześnie w stosunku do dłużnika może być prowadzona egzekucja przez fundusz alimentacyjny. W opisanym stanie faktycznym winien Pan złożyć wniosek o zamianę wyroku orzekającego alimenty, jeżeli zaszły zmiany stosunków uprawniające do takiej zmiany. Może Pan także zwrócić się do funduszu oraz do komornika z wnioskiem o udzielenie informacji o Pana zadłużeniu z tytułu wypłaconych świadczeń alimentacyjnych, oraz podstawie ich wypłaty. Natomiast wypłata świadczeń przez MOPS na podstawie przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej obejmuje pomoc w określonych sytuacjach przez władzę publiczną. Jest to pomoc przysługująca w określonych przypadkach, udzielana niezależnie do uzyskiwanych świadczeń alimentacyjnych. Uzyskiwane świadczenia alimentacyjne są oczywiście liczone do dochodu osoby korzystającej z pomocy społecznej, jednakże uzyskiwanie takich świadczeń nie pozbawia osoby wnioskującej samego prawa do świadczeń z pomocy społecznej.